» آیا شهادت یحیی سنوار، حماس را به مسیر تازه‌ای خواهد برد؟

سیاسی

آیا شهادت یحیی سنوار، حماس را به مسیر تازه‌ای خواهد برد؟

با شهادت یحیی سنوار، رهبر قدرتمند حماس، این جنبش در حال تجربه خلاء قدرتی است که می‌تواند آینده آن را دستخوش تغییرات بنیادین کند. سنوار که در سال‌های اخیر توانسته بود حماس را تحت کنترل خود درآورد، پس از حملات مرگبار اخیر جان خود را از دست داد و اکنون رقبای داخلی برای به دست گرفتن هدایت این جنبش در رقابت هستند. این رهبر کاریزماتیک و مقتدر که نقشی کلیدی در حملات هفتم اکتبر داشت، برای حامیانش نماد مقاومت و مبارزه بود.

• تمرکز قدرت در دستان سنوار؛ از زندان تا رهبری حماس

سنوار در دوران زندان خود در اسرائیل، با استفاده از فرصت‌های محدود موجود به تقویت شبکه‌های داخلی و اتحاد با چهره‌های تأثیرگذار حماس پرداخت. او با بهره‌گیری از این نفوذ، پس از آزادی در سال ۲۰۱۱، به سرعت به یکی از چهره‌های کلیدی جنبش تبدیل شد و در سال ۲۰۱۷ به عنوان رهبر شاخه غزه انتخاب شد. او در این مدت با به حاشیه راندن جناح‌های مختلف، قدرت را در دستان خود متمرکز کرد. وی به تدریج کنترل ساختارهای مختلف، از جمله شاخه نظامی حماس یعنی گردان‌های القسام، را به دست گرفت و بسیاری از تصمیمات مهم را به تنهایی اتخاذ کرد.

سنوار به قدری در تصمیم‌گیری‌های داخلی گروه نفوذ پیدا کرده بود که حتی شورای قدرتمند حماس نیز نقش کمرنگ‌تری در مدیریت جنبش ایفا می‌کرد.

• خلاء قدرت و رقابت بر سر جانشینی

با مرگ سنوار، حماس با شرایطی روبه‌رو شده که در آن ساختار قدرت درون‌گروهی دچار آشفتگی است و جناح‌های مختلف برای پر کردن خلاء رهبری با یکدیگر رقابت می‌کنند.

یکی از مهم‌ترین پرسش‌ها این است که شهادت سنوار چه تأثیری بر ایدئولوژی و جهت‌گیری آینده حماس خواهد داشت. به احتمال زیاد برخی از جناح‌های داخلی حماس خواستار تقویت روابط با ایران و ادامه راه سنوار باشند.

• پایان عصر سنوار؛ آیا مرگ او جنبش را متحد می‌کند یا متفرق؟

سرنوشت حماس پس از مرگ یحیی سنوار هنوز نامشخص است، اما چیزی که واضح است این است که جنبش با چالش‌هایی بی‌سابقه روبه‌روست. این چالش‌ها نه تنها به چگونگی پر کردن خلاء رهبری مربوط می‌شود، بلکه به این که آیا حماس می‌تواند بار دیگر خود را به عنوان یک نیروی متحد و منسجم در فلسطین معرفی کند یا نه، بستگی دارد. تصمیمات روزها و ماه‌های آتی، تأثیری عمیق بر سرنوشت این جنبش و آینده فلسطینی‌ها خواهد گذاشت.

منبع: مجله اکونومیست