"آینده اقلیمی جهان در خطر: افزایش دمای زمین فراتر از تعهدات بین‌المللی"

محیط زیست و انرژی

“آینده اقلیمی جهان در خطر: افزایش دمای زمین فراتر از تعهدات بین‌المللی”

به نقل از نیویورک تایمز: هدف کلیدی تعهدات اقلیمی دست‌نیافتنی‌تر از همیشه

گزارشی جدید از Climate Action Tracker هشدار می‌دهد که گرمایش جهانی ممکن است از سطوح خطرناکی فراتر رود که رهبران جهان در توافق‌نامه پاریس متعهد به اجتناب از آن شده بودند. طبق این گزارش، سیاست‌ها و برنامه‌های فعلی کشورهای جهان، دمای کره زمین را تا سال 2100 تقریباً 2.7 درجه سلسیوس نسبت به دوران پیش از صنعتی‌سازی افزایش می‌دهد، که این رقم به‌مراتب بیشتر از اهداف توافق‌نامه پاریس است.

این گزارش در جریان نشست آب و هوایی سازمان ملل متحد در باکو، آذربایجان منتشر شده است، جایی که دیپلمات‌ها و رهبران جهان برای بررسی تأمین مالی پروژه‌های مقابله با تغییرات اقلیمی و جلوگیری از افزایش دمای جهانی گرد هم آمده‌اند. سوفیا گونزالس-زونیگا، یکی از نویسندگان این گزارش و کارشناس سیاست‌های اقلیمی، بیان می‌کند که این شرایط هشداری جدی برای جهان است و می‌گوید: “جهان با سرعتی نگران‌کننده به سمت آستانه‌های خطرناک تغییرات اقلیمی پیش می‌رود، و نیاز به اقدام فوری و قوی‌تر از همیشه احساس می‌شود.”

رشد اقتصادی و انرژی‌های فسیلی؛ چالشی در برابر پیشرفت‌های اقلیمی
در سه سال گذشته، برخی از کشورهای بزرگ مانند ایالات متحده، چین و اتحادیه اروپا سرمایه‌گذاری‌های گسترده‌ای در فناوری‌های کم‌کربن و منابع انرژی تجدیدپذیر انجام داده‌اند. برای نمونه، آمریکا با تصویب قانون کاهش تورم میلیاردها دلار به سمت توسعه فناوری‌های کم‌کربن مانند انرژی‌های بادی، خورشیدی و فناوری جذب کربن سوق داده است. چین نیز در حال رکوردشکنی در فروش خودروهای برقی است و اتحادیه اروپا اهداف خود را برای استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر افزایش داده است.

اما با وجود این پیشرفت‌ها، تقاضای جهانی برای انرژی با سرعتی بیشتر از رشد انرژی‌های تجدیدپذیر افزایش یافته است که این امر موجب شده مصرف سوخت‌های فسیلی همچنان بالا بماند. نیکلاس هونه، یکی از دانشمندان این گزارش، تأکید می‌کند که “افزایش تقاضا برای انرژی در حالی که تجدیدپذیرها رشد می‌کنند، یک تناقض نیست. بلکه در سال‌های اخیر، سوخت‌های فسیلی رقابت را از انرژی‌های تجدیدپذیر برده‌اند و منجر به افزایش انتشار گازهای گلخانه‌ای شده‌اند.”

تعهدات جهانی و کمبود اقدامات ملموس
در جریان مذاکرات جهانی اقلیمی، بسیاری از کشورها تعهد داده‌اند تا حدود اواسط قرن بیست و یکم میزان انتشار کربن خود را به صفر برسانند. اگر دولت‌ها به تعهدات خود پایبند بمانند، شاید بتوان میزان گرمایش جهانی را به حدود 2.1 درجه سلسیوس محدود کرد. اما واقعیت این است که بسیاری از این تعهدات هنوز به اقدامات واقعی و مشخص تبدیل نشده‌اند، و حتی برخی کشورها هنوز برنامه‌ای عملی برای تحقق این وعده‌ها ندارند.

در این گزارش همچنین به احتمال بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید اشاره شده است. او وعده داده است که حمایت از انرژی‌های پاک و خودروهای برقی را کاهش داده و مقررات زیست‌محیطی را نیز کنار بگذارد. به گفته نویسندگان این گزارش، بازگشت ترامپ به قدرت می‌تواند در افزایش گرمایش جهانی مؤثر باشد، اما اگر این تغییر سیاست در آمریکا کشورهای دیگر را به تضعیف سیاست‌های اقلیمی‌شان تشویق کند، تأثیر منفی آن می‌تواند به مراتب بیشتر باشد.

عبور از آستانه 1.5 درجه سلسیوس؛ فرصتی برای تجدید امید
این گزارش همچنین به این موضوع اشاره دارد که چه اقداماتی برای نزدیک‌نگه‌داشتن گرمایش به سطح 1.5 درجه سلسیوس نیاز است. ایالات متحده باید تا سال 2035 حدود 80 درصد از انتشار کربن خود را نسبت به سطح 2005 کاهش دهد. چین باید تا دو سوم انتشار خود را کاهش دهد و کشورهای دیگری مانند هند، برزیل، اتحادیه اروپا، ژاپن و استرالیا نیز باید کاهش‌های بیشتری در انتشار گازهای گلخانه‌ای خود اعمال کنند.

در حالی که امسال دمای زمین احتمالاً به طور موقتی به سطح 1.5 درجه سلسیوس بالاتر از سطح پیش از صنعتی‌سازی خواهد رسید، برخی از رهبران در نشست باکو همچنان تمایلی به پذیرش این حقیقت ندارند. اما برخی دانشمندان به صراحت از این واقعیت صحبت می‌کنند. دکتر گلن پیترز، محقق مرکز CICERO در نروژ، در مقاله‌ای اشاره می‌کند که جهان از آستانه 1.5 درجه عبور خواهد کرد و می‌گوید: “تلاش برای یافتن دلایل برای حفظ این محدودیت دمایی هر روز بیشتر از واقعیت فاصله می‌گیرد.”

پیترز اضافه می‌کند که عبور از این آستانه به‌معنای شکست نیست. بلکه باید این واقعیت را پذیرفت و بر کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای تمرکز کرد تا از افزایش دمای بیشتر جلوگیری شود. او نتیجه‌گیری می‌کند: “عبور از سطح 1.5 درجه، لحظه‌ای برای تسلیم شدن نیست، بلکه فرصتی برای پذیرش شکست‌ها و یافتن امیدی جدید برای آینده‌ای بهتر است.”