دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، با امضای چندین فرمان اجرایی، تلاش دارد تا روند گذار کشور به سمت انرژیهای تجدیدپذیر را متوقف کرده و به استفاده از سوختهای فسیلی اولویت دهد. این اقدامات نه تنها واکنشهای گستردهای از سوی فعالان محیطزیست به همراه داشته، بلکه به نظر میرسد با برخی قوانین فدرال و تصمیمات قضایی نیز در تضاد باشد.
روز دوشنبه، ترامپ فرمانهایی صادر کرد که تولید نفت و گاز را برای شرکتها آسانتر و ارزانتر میکند. این اقدامات شامل حذف مقررات زیستمحیطی، توقف پروژههای انرژی پاک، و کاهش حمایتهای مالی از زیرساختهایی نظیر ایستگاههای شارژ خودروهای برقی است. به گفته کارشناسان، بسیاری از این اقدامات فراتر از اختیارات قانونی رئیسجمهور بوده و ممکن است در دادگاهها با چالشهای جدی مواجه شود.
لغو حمایتها از انرژیهای پاک
یکی از بحثبرانگیزترین اقدامات ترامپ، تلاش برای لغو اختیارات سازمان حفاظت محیطزیست در تنظیم گازهای گلخانهای است؛ اختیاراتی که قبلاً توسط دیوان عالی تأیید شده بود. همچنین، او پیشنهاد داده است که بودجه اختصاصیافته برای توسعه انرژیهای تجدیدپذیر، از جمله تولید برق از باد و خورشید و زیرساختهای مربوط به خودروهای برقی، متوقف شود.
نمایندگان دموکرات، از جمله “فرانک پالون” از نیوجرسی، این اقدامات را غیرقانونی دانسته و معتقدند که ترامپ قصد دارد بودجههایی را که قبلاً توسط کنگره تصویب شده، مسدود کند. به گفته وی: «این اقدامات نشاندهنده سوءاستفاده از قدرت اجرایی است و بهطور مستقیم با منافع اقتصادی، اجتماعی و محیطزیستی کشور در تضاد است.»
تضاد با پیشرفت جهانی
در حالی که انرژیهای تجدیدپذیر در جهان با سرعت در حال رشد هستند، اقدامات ترامپ تلاش دارد تا این روند را در ایالات متحده متوقف کند. بر اساس گزارشها، در سال گذشته برای نخستین بار در آمریکا، تولید برق از انرژیهای تجدیدپذیر نظیر باد و خورشید از نیروگاههای زغالسنگ پیشی گرفت. در همین حال، فروش خودروهای برقی در چین از خودروهای بنزینی پیشی گرفته و در ایالت کالیفرنیا حدود ۲۵ درصد از خودروهای جدید، الکتریکی هستند.
“استیون ای. کوهن”، مدیر برنامه مدیریت پایداری در دانشگاه کلمبیا، میگوید: «گذار به انرژیهای تجدیدپذیر نه تنها در ایالات متحده بلکه در سراسر جهان آغاز شده است. سیاستهای ترامپ ممکن است به طور موقت این روند را کند کند، اما نمیتواند جلوی آن را بگیرد.»
پشتیبانی صنایع سوخت فسیلی از ترامپ
یکی از دلایل اصلی اقدامات ترامپ، حمایت گسترده صنعت نفت و گاز از کمپینهای انتخاباتی او است. این صنایع بیش از ۷۵ میلیون دلار به کمپینهای انتخاباتی ترامپ کمک کردهاند و او نیز متعهد شده است تا قوانین زیستمحیطی را کاهش داده و هزینههای این صنایع را پایین بیاورد.
“مایک سامرز”، رئیس انجمن نفت آمریکا، از سیاستهای ترامپ حمایت کرده و میگوید: «این یک روز جدید برای انرژی آمریکاست. سیاستهای رئیسجمهور، نفت و گاز آمریکا را در مرکز توجه قرار داده و محدودیتهای پیشین را از بین برده است.»
وضعیت اضطراری انرژی یا توجیه سیاسی؟
ترامپ برای توجیه اقدامات خود اعلام کرده است که ایالات متحده با “وضعیت اضطراری انرژی” مواجه است. اما کارشناسان اقتصادی این ادعا را رد کردهاند. قیمت نفت خام در آمریکا در حدود ۷۶ دلار در هر بشکه است که تقریباً برابر با میانگین قیمت طی ۲۰ سال گذشته (با احتساب تورم) است. همچنین، قیمت بنزین در ایالات متحده در سال گذشته ۳ درصد کاهش یافته است.
“رابرت استیونس”، مدیر برنامه اقتصاد محیطزیست دانشگاه هاروارد، تأکید میکند: «اگر واقعاً با یک بحران انرژی مواجه بودیم، باید عرضه تمام انواع انرژی، از جمله انرژیهای تجدیدپذیر، افزایش مییافت. در عوض، سیاستهای ترامپ به نفع سوختهای فسیلی و به ضرر نوآوریهای انرژی پاک است.»
چالشهای قانونی پیش رو
اقدامات ترامپ احتمالاً با چالشهای قانونی روبهرو خواهد شد. اعلام وضعیت اضطراری انرژی به دولت اجازه میدهد قوانین زیستمحیطی نظیر قانون گونههای در معرض خطر را دور بزند و پروژههای استخراج و حفاری را تسریع کند. اما به گفته “پاتریک پارنتو”، استاد حقوق محیطزیست در دانشگاه ورمونت، «این اقدامات با تعریف قانونی وضعیت اضطراری که معمولاً به تهدید مستقیم جان و مال مردم مرتبط است، همخوانی ندارد.»
“جودی فریمن”، مدیر برنامه حقوق محیطزیست و انرژی در دانشگاه هاروارد، میگوید: «این اقدامات قطعاً با موجی از دعاوی قضایی مواجه خواهد شد. اما ترامپ به نظر میرسد آماده است تا در دادگاهها ریسک کند.»
اگرچه سیاستهای ترامپ ممکن است به طور موقت گذار به انرژیهای پاک را کند کند، اما روند جهانی به سمت انرژیهای تجدیدپذیر به شکلی است که توقف آن دشوار خواهد بود. به گفته کارشناسان، نوآوری در انرژیهای پاک نه تنها برای حفاظت از محیطزیست بلکه برای رقابت اقتصادی در آینده نیز حیاتی است.
#ترامپ #انرژی #سوخت_فسیلی #انرژی_تجدیدپذیر #تغییرات_اقلیمی #محیط_زیست #خودرو_برقی #انرژی_پاک #انرژی_خورشیدی